Bariatrische chirurgie – ook wel bekend als maagverkleining – is een medische ingreep die wordt ingezet bij mensen met ernstig overgewicht of obesitas. Deze operaties zijn zeer effectief voor gewichtsverlies én het verbeteren van aanverwante aandoeningen zoals diabetes type 2 en slaapapneu. Hieronder vind je de meest gestelde vragen, onderverdeeld per thema, met heldere en volledige antwoorden.
Hier beantwoorden we de meest gestelde vragen. Wil je zelf aan de slag met je gezonde leefstijl? Het Online Leefstijlprogramma kan je daarbij helpen. Aanmelden kan hier.
Bariatrische chirurgie is een verzamelnaam voor operaties die bedoeld zijn om gewichtsverlies te bewerkstelligen bij mensen met ernstig overgewicht. De bekendste vormen zijn de gastric bypass, gastric sleeve en – minder vaak – de maagband.
Deze operaties werken door:
Het verkleinen van de maag, waardoor je sneller vol zit
Soms het omleiden van de darm, waardoor je minder calorieën en voedingsstoffen opneemt
Het aanpassen van hormonale signalen die honger en verzadiging beïnvloeden
Je komt in aanmerking als:
Je een BMI van 40 of hoger hebt, óf
Een BMI van 35–40 met bijkomende aandoeningen zoals diabetes type 2, hoge bloeddruk, slaapapneu, gewrichtsklachten
En:
Je al meerdere serieuze pogingen hebt gedaan om af te vallen
Je gemotiveerd bent om je leefstijl blijvend te veranderen
Je bereid bent levenslang medische begeleiding te accepteren
De drie meest voorkomende operaties zijn:
Gastric bypass: een klein maagreservoir wordt gemaakt en direct verbonden aan de dunne darm. Je eet minder én neemt minder voedingsstoffen op.
Gastric sleeve: een groot deel van de maag wordt verwijderd, waardoor alleen een smalle buisvormige maag overblijft.
Maagband: een siliconen band wordt rond de maag geplaatst. Deze methode wordt tegenwoordig zelden nog toegepast door lagere effectiviteit.
Het voortraject is intensief en duurt vaak 3 tot 6 maanden. Je wordt begeleid door een multidisciplinair team bestaande uit een arts, diëtist, psycholoog, chirurg en soms fysiotherapeut.
Het traject bestaat uit:
Medische screening
Psychologische beoordeling
Leefstijlvoorbereiding (onder andere voedingsadviezen, beweging, rookstop)
In sommige gevallen: gewichtsverlies vóór de operatie
Een paar kilo afvallen vóór de operatie helpt om:
De lever te verkleinen (beter zicht voor de chirurg)
De operatie veiliger te maken
Je motivatie te testen en versterken
De kans op complicaties te verlagen
De operatie wordt uitgevoerd onder volledige narcose, meestal via een kijkoperatie (laparoscopie). Afhankelijk van het type duurt de ingreep 1 tot 2 uur.
Na de ingreep:
Verblijf je meestal 1–2 nachten in het ziekenhuis
Begin je direct met een vloeibaar dieet
Krijg je begeleiding van diëtist en verpleegkundig specialist
Elke operatie heeft risico’s, maar in ervaren handen is bariatrische chirurgie relatief veilig.
Mogelijke complicaties zijn:
Nabloeding
Lekkage op de hechting
Infectie
Trombose
In zeldzame gevallen: darmobstructie of inwendige breuk op de lange termijn
De kans op overlijden is zeer laag (< 0,1%).
Zolang je het gewenste effect ervaart en geen ernstige bijwerkingen hebt, kan de medicatie langdurig gebruikt worden. Als je stopt, is de kans groot dat je weer aankomt. GLP-1 medicatie is dus vaak een langdurige of chronische behandeling, tenzij het gewichtsverlies op andere manieren wordt behouden.
Je bent meestal binnen 2–4 weken hersteld voor dagelijks functioneren
Je volgt een voedingsschema van vloeibaar → gepureerd → vast voedsel
Je mag de eerste weken niet zwaar tillen
Begeleiding van je team (arts, diëtist) is intensief in het eerste jaar
Nee. In de eerste weken volg je een strikt voedingsschema. Ook op de lange termijn zijn er beperkingen:
Kleine porties
Niet drinken tijdens het eten
Weinig suiker en vet (i.v.m. dumpingklachten)
Altijd langzaam en bewust eten
Gemiddeld verlies je:
50–80% van je overtollig gewicht binnen 12–18 maanden
Bij goede leefstijlverandering blijft het gewichtsverlies grotendeels behouden
Voorbeeld: heb je 50 kg overgewicht, dan verlies je vaak 25–40 kg.
Ja. Bariatrische chirurgie verbetert of verhelpt vaak:
Diabetes type 2: meer dan 80% raakt (tijdelijk) medicatievrij
Slaapapneu
Hoge bloeddruk en hoog cholesterol
Artroseklachten aan knieën of rug
Vruchtbaarheidsproblemen
Je moet levenslang vitamines en supplementen gebruiken
Je moet jaarlijks je bloed laten controleren
Mogelijkheid van dumping (snel hartkloppingen, misselijkheid na suikerrijk eten)
Kans op reflux (vooral bij gastric sleeve)
Gewichtstoename mogelijk als oude gewoontes terugkomen
Dumping is een reactie op het te snel legen van de maag in de dunne darm. Dit geeft klachten zoals:
Misselijkheid
Zweten
Hartkloppingen
Diarree
Dumping komt vooral voor na snelle inname van suikerrijk of vet voedsel.
Je voorkomt het door:
Langzaam te eten
Kleine porties
Geen suiker
Niet drinken bij de maaltijd
Niet in de traditionele zin. Je volgt geen tijdelijk dieet, maar een blijvende aanpassing van je eetpatroon:
Eiwitrijk, gevarieerd eten
Kleine, frequente maaltijden
Voldoende beweging
Gezonde relatie met eten opbouwen
Ja. Je wordt gedurende minimaal 5 jaar begeleid door je behandelcentrum. Dat bestaat uit:
Regelmatige controles bij arts/verpleegkundige
Bloedonderzoek
Diëtistische begeleiding
Eventueel psychologische ondersteuning
Ja. In feite verbetert je vruchtbaarheid vaak na gewichtsverlies.
Belangrijk:
Wacht minimaal 12 maanden na de operatie voor je zwanger raakt
Tijdens zwangerschap is extra controle nodig i.v.m. voedingstekorten
Overleg met je gynaecoloog én diëtist
Gemiddeld ben je:
2 weken thuis bij licht werk
3–4 weken bij fysiek werk
Dat kan variëren afhankelijk van je herstel, type operatie en eventuele complicaties.
Ja. De operatie wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering als je voldoet aan de medische criteria én het voortraject volgt bij een erkend ziekenhuis of kliniek.
Let op:
Het eigen risico van je zorgverzekering wordt wél aangesproken
Niet erkende trajecten worden niet vergoed
Bekijk onze programma’s en tips om je leefstijl natuurlijk te verbeteren. Hier lees je meer over het Online Leefstijlprogramma na een maagverkleining.
Van weekmenu’s tot leefstijlbegeleiding: kleine veranderingen, grote impact op je gezondheid!
