Alles over anticonceptie: feiten, fabels en welke keuze bij jou past

Ah, seks. Een onderwerp waar velen van ons blij van worden, maar waar soms een beetje verantwoordelijkheid bij komt kijken. Want als je niet zit te wachten op kleine mensjes die je nachtrust verstoren, dan is anticonceptie je beste vriend. Gelukkig is er genoeg keuze, want anticonceptie komt in allerlei vormen en maten. Denk aan de bekende pil en het spiraaltje, maar wist je dat er ook anticonceptiepleisters, vaginaringen, prikpillen en hormoonstaafjes bestaan? Tijd om hier wat dieper in te duiken!

 

De grote misverstanden over anticonceptie

Hormonale anticonceptie is al jaren een onderwerp van discussie, waarbij vooral op sociale media de meningen sterk uiteenlopen. De pil en hormoonspiralen, die de hormonen oestrogeen en/of progestageen bevatten, staan vaak in het middelpunt van deze discussies. Ze krijgen veel aandacht vanwege mogelijke bijwerkingen, variërend van stemmingswisselingen tot gewichtstoename. Maar hoe zit het eigenlijk? Wat is gebaseerd op feiten en wat behoort tot de categorie fabels? Laten we een aantal hardnekkige mythes over hormonale anticonceptie onder de loep nemen.

 

De bijsluiter: Een eerste ontmoeting met de pil

Laten we eerlijk zijn: de eerste keer dat je de bijsluiter van de pil openslaat, lijkt het alsof je een kleine krant voor je hebt. Een echte showstopper, want dat dunne, opgevouwen papiertje blijkt ineens een enorme lappendeken aan tekst te zijn. Dat is al meteen een binnenkomer: je wordt overrompeld voordat je überhaupt hebt gelezen wat erin staat.

En dan begint het: bijwerkingen. Duizeligheid. Depressieve stemming. Stemmingswisselingen. Buikpijn. Hoofdpijn. Nervositeit. Misselijkheid. Het voelt alsof je een medische thriller leest, en je denkt misschien bij jezelf: “Moet ik hier écht aan beginnen?” Het is zeker niet misselijk, om het maar even toepasselijk te zeggen.

 

Waarom al die bijwerkingen?

Tijdens de ontwikkeling van de pil worden bijwerkingen nauwkeurig gerapporteerd door deelnemers aan klinische studies. Zelfs als een bijwerking maar bij een heel klein percentage van de gebruikers voorkomt, is de fabrikant verplicht deze in de bijsluiter op te nemen. Dit is geen overdrijving, maar simpelweg een standaardvereiste in de farmaceutische industrie. Transparantie staat voorop, zodat jij precies weet wat je kunt verwachten, ook al is de kans klein dat je iets daarvan ervaart.

 

De grote vraag: maakt de pil je echt somber?

Als je op TikTok of Instagram zit ben je dit vast wel is tegengekomen: “Ik werd zó somber door de pil!” Het lijkt een veelgehoorde klacht, maar wat zegt de wetenschap hierover? Onderzoek laat zien dat depressieve gevoelens bij pilgebruikers niet vaker voorkomen dan bij mensen die een placebo slikken. Met andere woorden: er is geen sterk wetenschappelijk bewijs dat de pil je standaard somber maakt.

Maar wacht, dat betekent niet dat jouw persoonlijke ervaring niet echt is. Iedereen reageert anders op hormonale anticonceptie. Hoewel de statistieken geen direct verband aantonen, is het altijd belangrijk om naar je eigen lichaam te luisteren. Merk je dat je je somber voelt of last krijgt van andere bijwerkingen? Bespreek het dan met je huisarts.

 

De pil maakt je dik

Ah, daar is-ie weer: het eeuwige argument dat je ineens twee maten groter wordt door de pil. Ja, sommige vrouwen komen iets aan, maar laten we eerlijk zijn: meestal gaat het om een paar extra kilo’s door een verhoogde eetlust of het vasthouden van vocht. Het is echt geen reden om meteen je hele garderobe te vervangen. Bovendien, laten we ook even naar die late-night snacks kijken. Is het de pil, of is het dat tweede bakje Ben & Jerry’s? 🤔


De pil maakt je onvruchtbaar

Dit is een van de grootste fabels die nog steeds rondgaat. Nee, de pil maakt je niet onvruchtbaar. Als je stopt, kan het een paar maanden duren voordat je cyclus weer helemaal op gang komt, maar daarna is je vruchtbaarheid gewoon zoals die altijd al was. Sterker nog, de pil wordt vaak gebruikt om je cyclus te reguleren en je lichaam een break te geven als je veel last hebt van onregelmatige menstruaties. Dus nee, dit is geen “point of no return.”

Van de pil krijg je kanker

Oké, dit is een gevoelige, dus laten we er eerlijk over zijn. Sommige studies wijzen op een iets verhoogd risico op borstkanker, ongeveer 20%. Klinkt heftig, toch? Maar wacht even: dit is voor oudere vrouwen, voor jongere vrouwen betekent dit dat het het risico op stijgt van 0,1% naar 0,2%. Dat is dus echt nog steeds heel klein. Aan de andere kant heeft de pil ook voordelen: het verlaagt namelijk je kans op baarmoederhals- en eierstokkanker. Kortom, het is geen zwart-witverhaal, en het beste is om het met je arts te bespreken als je hier zorgen over hebt.

Voordelen

Er zijn nog meer voordelen aan hormonale anticonceptie. Zo kan de pil hevige menstruatiekrampen verminderen, onregelmatige menstruaties reguleren en zelfs helpen tegen hormonale acne. Voor veel mensen zijn dit redenen om toch voor de pil te kiezen, ondanks eventuele bijwerkingen.

Kortom: De pil is niet je vijand, maar ook geen magisch wondermiddel zonder mogelijke nadelen. Het belangrijkste? Goed geïnformeerd zijn, je eigen lichaam leren kennen, en niet zomaar alles geloven wat je op TikTok voorbij ziet komen. Want zeg nou zelf, die mythen klinken een stuk minder eng met een beetje nuance.

Alternatieven voor hormonen

Niet iedereen voelt zich prettig bij hormonale middelen. Gelukkig zijn er hormoonvrije opties, bijvoorbeeld de koperspiraal: een klein, hormoonvrij wondertje dat je vijf tot tien jaar onbezorgd laat leven. Klinkt als een droom, toch? Maar als je op TikTok kijkt, lijkt het meer op een nachtmerrie. Je hoort dingen als “mijn slechtste keuze ooit” en “ik viel flauw van de pijn”. Laten we eerlijk zijn: TikTok is niet bepaald het rustige hoekje van internet waar nuance regeert.

Maar Ja, het plaatsen van een spiraaltje kán gevoelig zijn. En ja, er zijn vrouwen die er wat heftiger op reageren. En het is niet fijn om met je blote billen bij de dokter op de tafel te liggen. Maar, en dit is belangrijk, Ik heb in mijn praktijk ook veel ervaring met vrouwen die het niet veel voelen en die dolblij zijn met hun spiraaltje. Geen hormonen, geen zorgen meer over het vergeten van de pil, en geen constante stress of alles wel op schema loopt.

En goed nieuws! Als je het idee van het plaatsen eng vindt, kan het ook onder een roesje. Zo voel je er helemaal niks van maar dan moet je wel naar een kliniek of ziekenhuis toe.

Dus, wat TikTok ook zegt, onthoud dit: iedereen ervaart het anders. En als je twijfelt, praat dan met een arts in plaats van met een hysterische hashtag.

De natuurlijke methode: back to basics

Voor wie de hormonen zat is en geen fan is van spiraaltjes, is er nog een andere optie: de natuurlijke methode. Dit betekent dat je je lichaam leert kennen door bijvoorbeeld je temperatuur te meten, je cyclus bij te houden. Dat klinkt heerlijk natuurlijk.

Maar let op, deze methode is maar voor 76% betrouwbaar. Met andere woorden: van elke 100 mensen die dit serieus proberen, raken er 24 zwanger. Dat zijn heel wat onverwachte babyshowers!

Waarom? Nou, omdat je lichaam niet altijd even voorspelbaar is als je kalender-app je wil doen geloven. Stress, een griepje of een keer een nachtje slecht slapen kunnen je cyclus al in de war schoppen. En laten we eerlijk zijn: niet iedereen heeft de tijd of discipline om elke ochtend trouw de thermometer erbij te pakken.

Kortom: de natuurlijke methode is prachtig voor wie dol is op grafieken en risico’s, maar als je écht zeker wilt weten dat je niet zwanger wordt, kun je misschien beter even verder kijken. Of, zoals ze op TikTok zeggen: “Don’t play fertility roulette!”

Waar blijft die mannenpil nou?

Ah, de mannenpil. Het klinkt als een logische stap, toch? Anticonceptie is immers niet alleen een “vrouwending.” Maar terwijl vrouwen al decennialang hormonen slikken, spiraaltjes laten plaatsen en andere ingenieuze methoden gebruiken, blijft de mannenpil iets waar we vooral over horen praten, maar nooit echt zien verschijnen. Dus, waar blijft-ie nou?

De wetenschap is er mee bezig, dat is zeker. Er zijn al testen gedaan met hormonale middelen die de zaadproductie tijdelijk stilleggen, en zelfs met pillen die zaadcellen minder mobiel maken (lees: slome zwemmers). Het probleem? Veel mannen klagen over bijwerkingen zoals vermoeidheid, stemmingswisselingen en een lager libido. Klinkt bekend, dames? 😉

En dan is er nog de vraag van vertrouwen. Sommige vrouwen geven toe dat ze het toch een beetje eng vinden om de verantwoordelijkheid volledig bij hun partner te leggen. Want laten we eerlijk zijn: “Vergeetachtige Harry” klinkt niet als de beste anticonceptiestrategie (The Guardian, 2019).

Kortom, de mannenpil is in theorie een geweldige optie, maar in de praktijk is er nog een lange weg te gaan. Tot die tijd blijft anticonceptie waarschijnlijk toch vooral iets waar vrouwen mee moeten dealen. Maar hé, wie weet wat de toekomst brengt. Misschien ligt die mannenpil uiteindelijk sneller in de schappen dan we denken (BBC Future, 2021)! 🎉

Condooms: dubbel zo slim

We kunnen er niet omheen: condooms zijn nog altijd de enige vorm van anticonceptie die je ook beschermt tegen soa’s. Vooral voor jongeren is dit cruciaal. Het is daarom slim om een condoom te combineren met een andere anticonceptiemethode als je dubbel beschermd wilt zijn.

Hoe kies je wat bij jou past?

Het kiezen van anticonceptie is heel persoonlijk. Wat voor de een werkt, kan voor de ander een no-go zijn. Maak een lijstje met je vragen en bespreek deze met je huisarts. Heb je een hekel aan dagelijkse routines? Dan is een spiraaltje of prikpil misschien iets voor jou. Heb je liever meer controle? Dan is de pil of een pleister handig. Het allerbelangrijkste is dat je een keuze maakt waar jij je goed bij voelt.


Conclusie

Anticonceptie is niet alleen een kwestie van hormonen of geen hormonen. Het gaat om jouw lichaam, jouw levensstijl en jouw wensen. Wees kritisch, vraag door en neem de tijd om te ontdekken wat bij jou past. Want of je nu kiest voor de pil, een spiraaltje, condooms of een natuurlijke methode, het belangrijkste is dat jij je veilig en comfortabel voelt met jouw keuze. Meer over dit onderwerp bekijken? In het BNN/Vara programma ‘gezond of gelul’ onderzoeken presentatoren gezondheidstrends op social media. Je kunt het zien op NPO Start: https://npo.nl/start/serie/gezond-of-gelul/seizoen-1/anticonceptie

Laat gerust een reactie achter onder dit artikel!

Meer artikelen